سازهای کوبه‌ای یا پِرکاسیو به سازهایی گفته می‌شود که از طریق ضربه، تکان، سایش، خراش یا هر عمل دیگری که منجر به نوسان شود، تولید صدا کنند. وظیفهٔ اصلی سازهای کوبه‌ای معمولاً اجرای ضرب‌آهنگ (ریتم) در متن آهنگ است، ولی توانایی اجرای ملودی را هم دارند.

تنبک (تمبک، دمبک، دندونک و ضَرب) یکی از سازهای کوبه‌ای که غرب ایرانی است. این ساز پوستی، از نظر سازشناسی جزء طبل‌های جام‌شکل محسوب می‌شود.

دربارهٔ وجه تسمیه این ساز، هنوز یک رای نهایی حاصل نشده ‌است. بهمن رجبی معتقد است که نام این ساز در اصل تنبک بوده و تبدیل آن به تمبک به دلیل قلب حرف «ن» ساکن به «م»، قبل از حرف «ب» است؛ مثل اتفاقی که در تلفظ واژهٔ «شنبه» می‌افتد. (تنبک و نگرشی به ریتم از زوایای مختلف نوشته بهمن رجبی) اما گروهی دیگر اعتقاد دارند که صورت «تنبک» منشاء منطقی نداشته و به همین دلیل به اشتباه در میان مردم رواج یافته‌است.

اما در نوازندگی این ساز از تکنیک‌هایی به نام‌های «تُم»، «بک»، «پلنگ» و «ریز» استفاده می‌شود؛ بنابراین چندان بعید نیست اگر نامگذاری «تمبک» بر اساس همین اسامی صورت گرفته باشد. از دیدگاه زبان‌شناسان واژه Tambourine که در زبان‌های اروپایی برای تمبک به کار می‌رود از واژهٔ تنبور پهلوی وام گرفته شده‌است.

کاخون یا کاخِن (به اسپانیایی: Cajón) تلفظ:[kaˈxen] نوعی ساز کوبه‌ای است.

کاخن لغتی اسپانیایی به معنی جعبه، صندوق یا صندوقچه است که به نوعی ساز کوبه‌ای اطلاق می‌شود. نوازنده کاخن بر روی آن می‌نشیند و با ضربات کف دست و انگشتان که بر روی صفحه جلویی (تاپا) و صفحات کنار و بالای ساز می‌کوبد، صدا تولید می‌کند.

همچنین از ابزارهای نوازندگی دِرام و دیگر سازهای پرکاشن نظیر مَلِت‌ها(mallets)، استیک‌ها(sticks) و بِراش‌ها(brushes) در نواختن کاخن هم استفاده می‌شود.

کاخن که به زبان اسپانیایی به معنای جعبه است، قدمت زیادی ندارد و تاریخچه پیدایش آن کم است.

در ابتدا کولی‌های اسپانیایی به همراه رقص و آواز و عضو جدا نشدنی موسیقی فلامنکو یعنی گیتار، بر روی جعبه‌های میوه ریتم اجرا می‌کردند که به مرور زمان حالت ساز گونه به خود گرفت و به کاخن امروزی تبدیل شد. کاخن از اواخر قرن هجدهم میلادی، توسط آفرو-پرویی‌ها (آفریقایی تبارهای پرو) مورد استفاده قرار می‌گرفت. بردگان غرب و مرکز آفریقا که به آمریکا آورده شدند، اصیل‌ترین وارثان کاخن هستند.

در حال حاضر این ساز در سراسر قاره آمریکا، فیلیپین و اسپانیا رایج است. کاخن در دوران برده‌داری در کشور پرو توسعه یافت و تا سال ۱۸۵۰ به اوج محبوبیت رسید. در سال‌های پایانی قرن ۱۹میلادی نوازندگان کاخن، تغییراتی در ساختار و صدادهی این ساز به وجود آوردند.

پس از دوران برده داری کاخن در بین دیگر ساکنین آمریکای لاتین از جمله سفیدپوستان (نسل‌های بعدی استعمارگران اروپایی) نیز رواج پیدا کرد…